For english readers
Από την αγαπημένη Big Shot του Andy Warhol, έως τα δοκιμαστικά Polaroid στις φωτογραφήσεις μόδας του Helmut Newton, το FP100c βρισκόταν συχνά “φορτωμένο” στις μηχανές φωτογράφων και καλλιτεχνών το δεύτερο μισό του 20oυ αιώνα. Χρησιμοποιήθηκε ευρέως στις μηχανές Polaroid Land, αλλά και σε Polaroid πλάτες για μηχανές μεσαίου φορμά, ενώ ύστερα την επικράτηση της ψηφιακής τεχνολογίας, προοριζόταν αποκλειστικά για καλλιτεχνικούς σκοπούς. Μετά την χρεωκοπία της Polaroid και λόγω της λήξης της πατέντας, η Fujifilm ανέλαβε την πρωτοβουλία για την παραγωγή του αντίστοιχου συμβατού FP-100c. Όμως τον περασμένο Μάρτιο λόγω της μειωμένης ζήτησης (σε αντίθεση με το πετυχημένο εμπορικά, Instax), η ιαπωνική εταιρία ανακοίνωσε την διακοπή παραγωγής.
ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΥΠΟΒΑΘΡΟ
Η Polaroid δεν ήταν μια οποιαδήποτε φωτογραφική εταιρία. Ήταν το επιχειρηματικό τέκνο ενός ιδιοφυούς ανθρώπου, του Edwin Land, που στα είκοσί του χρόνια εγκατέλειψε τις λαμπρές του σπουδές στο Harvard για να αφοσιωθεί στις εφευρέσεις του. Πρώτος κυκλοφόρησε πολωτικά φίλτρα και τα αντίστοιχα γυαλιά ηλίου Polaroid βγάζοντας εκατομμύρια ήδη στα τέλη της δεκαετίας του 1940. Μετά προχώρησε στην πιο επιφανή εφεύρεσή του. Στην στιγμιαία φωτογραφία. Στην Polaroid Land Camera με το έγχρωμο φιλμ άμεσης εμφάνσισης που έκανε πάταγο. Και η Polaroid έβγαζε εκατομμύρια δολ. στις δεκαετίες 1960 και 1970 με ρυθμό που μόνον η σημερινή Apple μπορεί να παραλληλιστεί μαζί της. Ο Land είχε μαζί του τους καλύτερους και πιο ακριβοπληρωμένους τεχνικούς και σχεδιαστές και έδειχνε το δρόμο με μοντέλα σταθμούς όπως η ιστορική SX-70 (1972) που η ρέπλικά της παράγεται ακόμη και σήμερα από το Impossible Project.
To 1974 o τζίρος της Polaroid έφτασε το ασύλληπτο για την εποχή ύψος του 1δισ δολ. Τότε ήταν η πιο κερδοφόρα αμερικανική εταιρία. Κι όταν η Kodak αποπειράθηκε να ιδιοποιηθεί την πατέντα του φιλμ άμεσης εμφάνισης, άρχισε ένας δικαστικός αγώνας που κράτησε δεκαπέντε χρόνια και τέλειωσε με αποζημίωση 0.9δις δολ. uπέρ της Polaroid. Aν και το instant film προοριζόταν κυρίως για ερασιτέχνες, πολλοί διάσημοι φωτογράφοι αφέθηκαν στη γοητεία του, όπως πλην των προαναφερθέντων, ο Ansel Adams, o Walker Εvans, η Μary Helen Mark και ο Andre Kertesz. Kι όμως αυτή η θαυμαστή εταιρία, δεν κατάφερε να μετασχηματιστεί έγκαιρα στην ψηφιακή εποχή. Το 2001 υπέπεσε σε χρεωκοπία, από την οποία περισώθηκε μόνο το brandname, στα χέρια άσχετων τρίτων, σαν δανεικό παρακμιακό κατάλοιπο ενός ένδοξου παρελθόντος.
ΓΝΩΡΙΖΟΝΤΑΣ ΤΟ FP-100c
Το FP-100c είχε τη «δική του» τεχνική εμφάνισης. Αμέσως μετά τη λήψη, ο φωτογράφος έπαιρνε στα χέρια του ένα peel-apart φιλμ ή απλούστερα “sandwich”, του οποίου τα τμήματα διαχώριζε ύστερα από χρονικό διάστημα 60 – 270 δευτ. ανάλογα με τη θερμοκρασία περιβάλλοντος. Αυτό που αποκαλυπτόταν ήταν ένα “θετικό” διαστάσεων 8,5×10.8cm. Κάθε πακέτο περιείχε 10 φύλλα, ονομαστικής ευαισθησίας-ISO 100. Μια ιδιομορφία που ζηλεύουν μέχρι σήμερα τα υλικά της κατηγορίας του, είναι ότι παρείχε και αρνητικό, εφόσον ο φωτογράφος εφάρμοζε μια σύντομη “ανεπίσημη” διαδικασία. Ουσιαστικά, αν αφαιρεθεί με bleach η μαύρη επίστρωση που καλύπτει τη μία πλευρτο τμήμα του φιλμ που περισσεύει ύστερα από την ολοκλήρωση της εμφάνισης, αποτελεί ένα πλήρως αξιοποιήσιμο αρνητικό.
ΚΥΚΝΕΙΟ ΑΣΜΑ
Για τους κατόχους μηχανών Polaroid, η διακοπή παραγωγής του Fujfilm FP100c είναι τεράστια απώλεια αφού στάθηκε το τελευταίο πραγματικό instant film, δηλαδή που εμφανιζόταν άμεσα (περίπου 90 δευτ.). Τα φιλμ του Impossible project παρότι έδωσαν παράταση ζωής στις δημοφιλείς μηχανές Polaroid Type 600 και SX-70 χρειάζονται τουλάχιστον 35 με 40 λεπτά για να εμφανιστούν, καθυστερώντας υπερβολικά το workflow οποιασδήποτε φωτογράφησης. Τo FP-100c ήταν συμβατό με κάθε instant μηχανή ή πλάτη που δεχόταν pack διαστάσεων 3.25×4.25in. Συνήθης αντίδραση των φίλων του αναλογικού όταν ένα φιλμ κινδυνεύει να εγκαταλειφθεί ή καταργηθεί είναι να ξεκινούν καμπάνια με σκοπό τη συγκέντρωση υπογραφών για την διάσωσή του. Έτσι έγινε και με το FP-100c. Στην πλατφόρμα change.org συγκεντρώθηκαν 22.978 υποστηρικτές. Όμως δεν υπήρξε happy end. Σε επίσημη δήλωση η Fujifilm ευχαρίστησε τους φωτογράφους για το ενδιαφέρον, αλλά φάνηκε απρόθυμη να τροποποιήσει την απόφασή της. Αυτό που μένει να δούμε είναι αν κάποια άλλη εταιρία αναλάβει να αναστήσει το FP-100c ή εναλλακτικά να δημιουργήσει ένα νέο peel-apart φιλμ.
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
– Οι ασπρόμαυρες εκδόσεις του, FP-100b και FP-3000B σταμάτησαν να παράγονται το 2009 και 2013, αντίστοιχα. Κυκλοφορούσε σε δύο εκδόσεις, Silk ή Glossy. O Edwin Land, καταξιωμένος επιστήμονας και εφευρέτης παρουσίασε την πρώτη Polaroid Land Camera (95), το 1948. To πρώτο peel-apart φιλμ κυκλοφόρησε το 1963, ταυτόχρονα με την πλήρως αυτοματοποιημένη Land Camera 100.
– Η Polaroid EE100 δεν διέθετε σύστημα rangerfinder, οπότε ο φωτογράφος έπρεπε να μετρήσει την απόσταση μεταξύ μηχανής-θέματος και στη συνέχεια να στρέψει τη ροδέλα εστίασης στην κατάλληλη θέση.
– Το αρνητικό ξεπερνά σε μέγεθος το αντίστοιχο του φιλμ 120mm. Φυλάσσεται σε σκιερό μέρος για την μετέπειτα διαδικασία του bleaching.
– Το αρνητικό αφού καθαριστεί κατάλληλα είναι έτοιμο για σκανάρισμα.
